انواع محافظ جان
یکی از اصلی ترین عواملی که منجر به بروز خسارت های مالی و تلفات جانی در مناطق مسکونی، تجاری و مجتمع های صنعتی می شود رعایت نکردن مسائل ایمنی در خصوص برق می باشد که برای حفاظت از جان و مال افراد در برابر خطر برق گرفتگی و نشتی از انواع محافظ جان استفاده کرد.
استفاده کردن از این گونه محافظ ها برای ساختمان ها ضروری می باشد چرا که کلیدهای محافظ جان تنها قدرت تشخیص جریان نشتی را دارند ما در این مقاله به بررسی انواع محافظ جان و کارکرد آن ها می پردازیم اگر شما هم می خواهید در این مورد اطلاعات کسب کنید خواندن این مقاله خالی از لطف نیست.
انواع محافظ جان چگونه عمل می کنند؟
کلید محافظ جان نوعی کلید اتوماتیک می باشد که از آن برای محافظت از انسان در برابر نشتی و خطر برق گرفتگی استفاده می شود. پایه و اساس کار این محافظ کنترل کردن جریان ورودی و خروجی کلید می باشد که ورودی محافظ جان فاز و نول است و زمانی که محافظ جان در مدار قرار می گیرد می تواند از برق گرفتگی افراد چه از طریق تماس مستقیم و یا چه از طریق تماس غیرمستقیم جلوگیری کند.
حال سوال پیش می آید که تماس مستقیم چگونه اتفاق می افتد؟ در پاسخ به این سوال باید گفت که زمانی که فرد به طور مستقیم با فاز تماس داشته باشد، خطر برق گرفتگی ایجاد می شود و اگر بدنه لوازم برقی در اثر اتصال با برق جریان به طور مستقیم در آن ها برقرار شده باشد و فرد این بدنه را لمس کند می توان گفت به صورت غیرمستقیم دچار برق گرفتگی شده که زمانی که جریان از بدن انسان عبور می کند به آن نشتی می گویند.
انواع محافظ جان به دو دسته تقسیم می شوند:
- محافظت انسان در برابر تماس مستقیم
- محافظت قطعات الکترونیکی در برابر خطر حریق
ویژگی های محافظ جان خوب
- برای قطع کردن جریان نشتی در مدار این محافظ باید از منفی ۲۵ تا ۴۰ درجه باشد.
- کلید محافظ جان برای استفاده از مصرف خانگی به صورت دو پل و استفاده مصرف صنعتی به صورت چهار پل طراحی و تولید می شود.
- زمان قطع جریان در کلید محافظ جان ۱۵ الی ۲۰۰ میلی ثانیه می باشد که این مقدار غیر قابل تغییر و ثابت است.
- تمامی کارهای مربوط به نصب و یا تعمیرات این محافظ ها باید توسط فرد متخصص انجام شود چرا که کاری تخصصی است.
انواع محافظ جان محافظ جان دارای سه دسته به شرح زیر می باشند :
کلید محافظ جان کلاس AC
توانایی تشخیص نشتی با جریان را دارد که به صورت ۲ پل و ۴ پل در دسترس قرار می گیرد. جریان این گونه محافظ از بین ۱۶ تا ۱۲۵ آمپر می باشد همچنین در نظر داشته باشید که ولتاژ کاری این محافظ بین ۲۰۰ و ۴۰۰ ولت است.
محافظ جان
کلید محافظ جان کلاس A
توانایی تشخیص جریان نشتی در این کلید محافظ با شکلی مانند آسی و دی سی می باشد که در انواع مختلف دو پل و چهار پل در دسترس قرار گرفته است. جریان این کلید از ۱۶ تا ۸۰ میلی آمپر و ولتاژ کاری آن از ۲۰۰ و ۴۰۰ ولت میباشد.
کلید محافظ جان کلاس b
مانند انواع محافظ جان با کلاس AC این نوع محافظ هم قابلیت تشخیص جریان نشتی را با شکل خاصی دارد که محدوده جریان آن از ۱۶ تا ۱۲۵ آمپر و ولتاژ کاری آن از ۲۳۰ تا ۴۰۰ ولت می باشد.
نکاتی که در خصوص نصب کلید محافظ جان باید در نظر گرفته شود
- یکی از نکات بسیار مهمی که باید به آن توجه داشته باشید این است که از این محافظ به عنوان یک محافظ کامل در برابر خطر برق گرفتگی استفاده نمی کند بلکه کاربرد یک حفاظت تکمیلی را دارد.
- نکته بعدی که باید آن را در نظر داشته باشید این است که جریان های نشستی که در سمت مدار قراردارند شناسایی و قطع می شوند و نشتیدهایی که پیش از نصب مدار وجود داشتند هیچ حفاظتی ندارند.
یکی از پرتکرار ترین سوالات در بین افراد این است که عیب کلید محافظ جان چیست؟
در پاسخ به این سوال باید عنوان کرد که مهمترین عیبی که برای این کلید محافظ می توان در نظر گرفت این است که تنها قابلیت تشخیص جریان نشتی را دارد و از جریان اضافه نمی تواند محافظت کند که برای رفع این مشکل می توان از کلید محافظ جان ترکیبی استفاده کرد.
پرکاربرد ترین محافظ جان
یکی از پرکاربردترین کلید محافظ های جان RCD نام دارد که برای جدا کردن با سرعت و تشخیص جریان مدار نامتعادل می باشد.
به گونه ای طراحی شده اند که سیستم های رسانا را با سرعت قطع کرده تا از بروز خطرات احتمالی و آسیب زدن به وسایل برقی جلوگیری کند.
این کلید محافظ دارای اجزایی به شرح زیر می باشد:
- منبع ورودی یا همان فاز و نول و خروجی بار به پایانه ها
یک ترانس برای جریان تفصیلی دارد که رسانه های زنده را احاطه می کند بنابراین جریان آن در دو رسانا مساوی با یکدیگر و در عین حال مخالف یکیدیگر هستند و یکدیگر را خنثی می کنند.