پست وبلاگ

کنتور برقی یک وسیله برای اندازه‌گیری مقدار برق می‌باشد و جریان برق را بر حسب کیلووات بر ساعت یا همان ژول بیان می‌کند. در رابطه با انواع کنتور برق می‌توان گفت که کنتورهای برق به دو دسته تقسیم‌بندی می‌شوند که این دو دسته عبارت اند از: کنتور برق آنالوگ و کنتور برق دیجیتال. کنتور برق آنالوگ در حقیقت همان کنتور برق‌های قدیمی هستند. این کنتور برق‌ها با توجه به محل استفاده نیز به نمونه‌های مختلفی تقسیم‌بندی می‌شوند و نحوه محاسبه هرکدام با دیگری تفاوت دارد. کنتورهای برق تک فاز برای مصرف خانگی و کنتور برق سه فار برای مصرف صنعتی کاربرد دارد. در این مقاله قصد داریم هر آنچه که نیاز است درباره کنتور برق آنالوگ بدانید را شرح دهید و در رابطه با فواید کنتور برق آنالوگ نیز صحبت کنیم؛ پس تا انتهای این مقاله همراه ما باشید.

کنتور برق آنالوگ

همان طور که اشاره کردیم کنتور برق آنالوگ یا همان قدیمی جزو ساده‌ترین کنتورها هستند. به طور کلی کنتور برق آنالوگ به سه دسته اصلی تقسیم بندی می‌شود که این سه دسته عبارت اند از:

• تک فاز، با ولتاژ (220) ولت و جریان (5 تا 25) آمپر کار می کند.
• سه فاز غیر دیماندی  که با ولتاژ (220 تا 280) ولت و شدت جریان (10 تا 25) آمپر کار می‌کند.
• سه فازهای دیماندی که با ولتاژ (220 تا 280) ولت و قدرت جریان (5) آمپر کار می‌کنند.

درباره اجزای تشکیل دهنده کنتور برق آنالوگ

در این قسمت مقاله قصد داریم در رابطه با اجزای تشکیل‌دهنده یک کنتور برق آنالوگ صحبت کنیم که به شرح ذیل است:

• سیم پیچ جریان: در کنتور برق آنالوگ دو نوه سیم پیچ قرار گرفته است. یک مورد از این سیم‌ها دارای تعداد حلقه و سطح مقطع بزرگ‌تری است و دور یک هسته آهنی پیچیده شده است. این سیم پیچ در زمان نصب در مدار به صورت سری قرار می‌گیرد. شایان ذکر است که خود سیم پیچ از دو هسته متصل به یکدیگر تشکیل شده است.
• سیم پیچ ولتاژ: کنتور آنالوگ دارای سیم پیچ دیگری با نام سیم پیچ ولتاژ است. سیم ولتاژ سیمی است که از سیم پیچی با سیم‌های نازک و سطح مقطع کوچک به وجود آمده است و تعداد دورهای آن بیشتر از سیم جریان می‌باشد. این سیم پیچ به دور یک هسته آهنی پیچیده شده است که در زمان نصب سیم پیچ ولتاژ در کنتور آنالوگ به صورت موازی در یک موارد قرار می‌گیرد.
• آهنربا: کنتور برقی آنالوگ دارای یک آهنربای نعل اسبی شکل دائمی هستند. این آهنریا در بین سیم پیچ ولتاژ و سیم پیچ جریان قرار می‌گیرد. کاربرد این آهنربا برای صاف کردن یا توقف حرکت دیسک است.
• عدد شمار: عدد شمار یا همان نمراتور بخشی از کنتور برق آنالوگ است که برای خواندن کنتور استفاده می‌شود. عدد شمار دارای مجموعه‌ای چرخ دهنده‌های کوچک است که از اعداد 0 تا 9 روی آن نوشته شده است و میزان برق مصرفی ساختمان را مشخص می‌کند.
• دیسک: دیسک صفحه‌ای مدور است که حول یک محور عمودی می چرخد. این صفحه از آلومینیوم ساخته شده است دلیل اینکه این صفحه و از جنس آلومینیوم انتخاب کرده‌اند این است که وزن سبکی دارد و بر میدان سیم پیچ ولتاژ و جریان تأثیر منفی نمی‌گذارد. این صفحه بر روی دو یاتاقان در بالا و پایین قرار دارد و در مسیر میدان های ایجاد شده توسط سیم پیچ جریان و سیم پیچ ولتاژ قرار می‌گیرد.
• اسکلت: کلیه اجزای یک کنتور برق آنالوگ (تمامی مواردی که ذکر کردیم) در یک قالب آلومینیومی قرار می‌گیرد و بر روی یک اسکلت سوار می‌شود که این قالب اسکلت نام دارد.

نحوه کارکرد کنتور برق آنالوگ

اکثر خانه‌ها و ساختمان‌هایی که کنتور برق دیجیتالی ندارند دارای کنتور آنالوگ هستند. کنتور آنالوگ یا همان مکانیکی معمولا در درون یک محفظه شیشه‌ای قرار گرفته است؛ دلیل این امر هم برای جلوگیری از دستکاری کنتور است. کنتور برق آنالوگ دارای یک دیسک فلزی است که در داخل کنتور قرار گرفته است. اگر به کنتور دقت کرده باشید حتما متوجه شده‌اید که زمانی که مصرف برق کندتر باشد دیسک فلزی کندتر می‌چرخد و زمانی که مصرف برق زیاد باشد کنتور برق سریع می‌چرخد! یک کنتور برق مکانیکی دارای دو سیم پیچ رسانا می‌باشد که میدان مغناطیسی ایجاد می‌کند. یک سیم پیچ تحت تاثیر ولتاژ عبوری از‌هادی قرار می‌گیرد و سیم پیچ دیگر تحت تأثیر جریان عبوری از‌هادی قرار می‌گیرد. میدان‌های مغناطیسی ایجاد شده توسط برهمکنش این سیم پیچ‌ها، یک دیسک آلومینیومی ‌نازک را با سرعت کنترل شده، با سرعتی متناسب با مقدار برق مصرفی، می‌چرخانند. چرخش دیسک، صفحه‌هایی را حرکت می‌دهد که کل برق مصرف شده را بر حسب کیلووات ساعت نشان می‌دهند. یک مامور شرکت برق باید داده‌های عددی  جاری را بازدید، مطالعه و ضبط کند تا صورتحساب شما ایجاد کند. همچنین می‌توانید برای تعیین میزان برق مصرفی خود، کنتور را بخوانید و تأیید کنید که هزینه‌های آب و برق دقیق هستند.

فواید و معایب استفاده از کنتور برق آنالوگ

در این قسمت قصد داریم یکی از بزرگ‌ترین معایب و ایرادات کنتور برق آنالوگ را ذکر کنیم. بزرگ‌ترین ایراد کنتورهای برق مکانیکی این است که به صورت تک تعرفه‌ای هستند. این به این معنا می‌باشد که کنتورهای مکانیکی تمام برق مصرفی را در یک روز و یک شب محاسبه و اندازه‌گیری می‌کنند. برای کنتورهای برق مکانیکی فرقی نمی‌کند که چه ساعت یا ساعتی از شبانه روز باشد ، پیک مصرف باشد یا ساعت غیر از پیک مصرف است.  تمام برق مصرفی در یک زمان معین را بر اساس بار میانی محاسبه می‌کنند. لازم به ذکر است که عدد محاسبه شده توسط این مدل از کنتورها دقیق و منصفانه نمی‌باشد و محاسبات انجام شده دارای خطا است و نادرست می‌باشد. شایان ذکر است که همین محاسبه نادرست سبب جایگزین شدن کنتورهای برق دیجیتالی به جای این مدل از کنتورها شده است.

نتیجه گیری

کنتور برق مکانیکی یا همان آنالوگ یکی از انواع کنتور برق است که از آن برای محاسبه اندازه‌گیری مقدار برق مصرف شده استفاده می‌شود. در این مقاله هر آنچه که نیاز بود درباره کنتورهای برق قدیمی بدانید را ذکر کردیم؛ امیدواریم که با مطالعه این مقاله توانسته باشید اطلاعات مفیدی را کسب کنید.