پست وبلاگ

کنتاکتور برق یکی از مهمترین و پرکاربردترین تجهیزات در صنعت برق به حساب می­آید که از آن به منظور کلید زنی مدار قدرت مورد استفاده قرار می­گیرد. این تجهیز که به آن نیز کلید الکترومغناطیسی هم گفته می­شود در واقع یکی از اجزای مهم تابلوهای برق می­باشد. ساختمان کنتاکتور از دو هسته ثابت و متحرک ساخته شده که در هسته ثابت بویین یا در واقع همان سیم پیچ قرار گرفته است. کنتاکتور از طریق خاصیت الکترومغناطیسی که دارد برای قطع و وصل نمودن و یا تغییر اتصال مدار به کار گرفته می­شود. در ادامه این مقاله با معرفی انواع کنتاکتور می­خواهیم که شما سروران گرامی را بیشتر با این ابزار کاربردی آشنا نماییم از این رو اگر به دنبال کسب اطلاعات بیشتری در این زمینه هستید پیشنهاد می­کنیم تا انتها با سایت عزالدین همراه شوید.

کنتاکتور چیست؟

قبل از این که به معرفی انواع کنتاکتور بپردازیم اجازه دهید قدری درباره چیستی این ابزار صحبت نماییم تا بیشتر با ماهیت آن آشنا شویم و پی ببریم که چگونه وسیله­ ای است. کنتاکتور که به آن کلید مغناطیسی هم گفته می­شود، کلیدی کنترل شونده است که چند کنتاکت را با کمک خاصیت مغناطیسی به هم وصل و یا این که از هم جدا می­کند. در واقع با عملی که کنتاکتور انجام می­دهد از آن به عنوان کنتاکتور قدرت جهت قطع و وصل نمودن مدار و یا به عنوان کنتاکتور فرمان به منظور تغییر اتصال در مدار قدرت مورد استفاده قرار می­گیرد.

کنتاکتور با استفاده از خاصیت الکترومغناطیسی، وظیفه خود را انجام می­دهد. این کلید با کمک نیروی الکترومغناطیسی، سیگنال­ هایی را از مدار فرمان دریافت می­کند و از این طریق موجب تغییر در مدار فرمان می­شود. به بیانی دیگر، در کلیدهای دستی از طریق نیروی دست و با کمک کلید عمل قطع و وصل نمودن جریان برق صورت می­گیرد، اما زمانی که از کنتاکتور استفاده می­شود نیازی نیست که به صورت دستی انجام بگیرد بلکه کنتاکتور به صورت کاملا اتومات عملیات قطع و وصل را انجام می­دهد. این تجهیز همچون رله ­ای است که با متصل شدن به یک جریان کوچک ورودی، یک جریان بزرگتر را در بخش مربوط به خروجی قطع و یا وصل می­کند. جریان کوچک ورودی موجب تحریک کنتاکتور می­شود که نتیجه آن قرارگیری کلید داخلی در حالت روشن است و زمانی هم که جریان ورودی قطع می­شود کنتاکتور نیز خاموش می­گردد.

آشنایی با انواع کنتکاتور

حال که با این ابزار کاربردی آشنا شدیم، در این بخش از مقاله می­خواهیم به معرفی انواع کنتاکتور موجود در بازار بپردازیم. کنتاکتور بر اساس یکسری پارامتر به انواع مختلف تقسیم می­شود که در ادامه به شرح آن­ ها خواهیم پرداخت:

• انواع کنتاکتور بر اساس جریان AC و DC

کنتاکتورها بر اساس جریان­ های AC و DC ساخته می­شوند و با اندازه و شکل ­های گوناگونی به بازار عرضه می­گردند. این نوع از جریان ­ها خود به دسته­ های مختلفی تقسیم می­شوند. تعداد پلاتین ­هایی که این دو نوع کنتاکتور دارند معمولا بین 2 تا 4 عدد است که می­توانند از نوع نرمال بسته و یا باز باشند. از مهمترین انواع کنتاکتور AC می­توان به AC1، AC2، AC3، AC4 و AC6 و از نوع DC که از طریق این جریان تحریک می­شوند می­توان به DC1، DC2، DC3، DC4، DC5 و DC11 اشاره نمود.

• انواع کنتاکتور بر اساس میزان برق مصرفی

بر اساس میزان برق مصرفی کنتاکتور به دو دسته تک فاز و سه فاز تقسیم بندی می­گردد که هر کدام ویژگی­ های خاص خود را دارند. کنتاکتورهای تک فاز که به کنتاکتورهای بی­صدا نیز معروف هستند عملکردی همچون رله دارند و بیشتر برای مواردی مانند دستگاه­ های ماینر، پمپ ­های کف کش کشاورزی، پمپ­ های آبیاری، موتورهای تک فاز، کنترل کولرهای گازی، کنترل سیستم روشنایی و هوشمند سازی ساختمان­ های هوشمند مورد استفاده قرار می­گیرند. میزان صدای پایین، اشغال فضای کم، قیمت مناسب و عدم نیاز به تعمیر فصلی از مهمترین ویژگی این نوع از کنتاکتورها به حساب می­آید. کنتاکتور سه فاز نوع دیگری می­باشد که در مقایسه با نوع تک فاز بزرگتر است و از آنجایی که بویین وسیع­تری دارد بیشتر برای موارد صنعتی مورد استفاده قرار می­گیرد.

• معرفی انواع کنتاکتور بر اساس آمپر

نوع دیگری از تقسیم بندی بر اساس آمپر است. بر اساس جریان و ولتاژ، کنتاتورها در انواع مختلفی به بازار عرضه می­شوند. بر اساس این آیتم موارد مختلفی از کنتاکتور وجود دارد که از آن جمله می­توان اشاره ­ای به جریان دائمی، جریان هفتگی، جریان شیفتی، جریان کار نامی و جریان اتصال کوتاه نمود. هر کدام از مواردی که اشاره نمودیم جریان متفاوتی دارند و برای کاربردهای گوناگونی مورد استفاده قرار می­گیرند.

• انواع کنتاکتور بر اساس ساختار

دیگر تقسیم بندی کنتاکتور، بر اساس ساختار است. کنتاکتور از نظر ساختاری به صورت سوئیچ تیغه جادویی، کنتاکتور دستی و کنتاکتور مغناطیسی دسته بندی می­شوند.

مزیت استفاده از انواع کنتاکتور

کنتاکتورها به لحاظ ساختار فیزیکی همچون رله­ های موجود در بازار عمل می­کنند اما با این حال با رله نیز دارای تفاوت­ هایی می­باشند. معمولا از رله برای مدار فرمان و از کنتاکتور برای مدار قدرت استفاده می­شود. همچنین از دیگر تفاوت بین این دو تجهیز مصرفی، این است که رله باعث تقویت جریان خروجی و کنتاکتور موجب تقویت سیگنال خروجی می­گردد. این نوع از کلیدهای الکترومغناطیسی در مقایسه با نوع دستی از قابلیت ­های بالاتری برخوردارند که از آن جمله می­توان به موارد زیر اشاره نمود:

• ایمنی بالا
• کنترل از راه دور
• امکان طراحی مدار به صورت اتوماتیک
• جلوگیری از آسیب دیدگی مدار، به دلیل قطع و وصل نمودن به موقع
• قطع و وصل نمودن مدار از چندین نقاط مختلف
• سرعت بالا در قطع و وصل نمودن مدار
• استهلاک پایین
• عمر مفید بالا

• 

کلام پایانی

در این مقاله به طور مختصر به معرفی انواع کنتاکتور پرداختیم. این قبیل تجهیزات از اجزای مهم مدارهای کنترل فرمان به حساب می­آیند که با کارایی خود باعث قطع و وصل جریان برق می­شوند. کنتاکتورها در انواع مختلفی به بازار عرضه می­شوند و با ویژگی و مشخصات فنی خاصی که دارند برای موارد صنعتی گوناگونی مورد استفاده قرار می­گیرند. در صنعت برای راه اندازی موتورهای الکتریکی، سیستم­ های روشنایی، ایجاد تعامل بین دو فاز کنتاکتورها بیشترین کاربرد را دارند.